İkinci el araçda düzenleme

Otomotiv sektöründe kayıt dışı ticari faaliyetlerin önüne geçilmesi için Ticaret Bakanlığınca taşıt ilanlarında Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) üzerinden “yetki doğrulaması”, 1 Nisan itibarıyla uygulanmaya başlandı. Düzenlemeyle, ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapanların, Bakanlıktan yetki belgesi alma zorunlu hale geldi.

Satış portallarındaki taşıt ilanları, sadece ilana konu taşıt sahibi, birinci ve ikinci derece kan hısımları veya eşi ile taşıt sahibince yetkilendirilen belgeli işletmelerce verilebiliyor. Taşıt sahiplerinin, ilan verme konusunda oto galeri işletmelerini yetkilendirmesi, e-Devlet üzerinden gerçekleştiriliyor. Söz konusu uygulamayla taşınmaz ve ikinci el taşıt sektörlerinde sahte ilanların, spekülatif fiyat artışlarının ve tüketici mağduriyetlerinin önüne geçilmesi hedefleniyor.

Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç, konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede artık yetki belgesi olmayan kişilerin portallar üzerinden ilan veremeyeceğini söyledi.

Her yeni sisteme geçişte olduğu gibi ilan doğrulamaya uyum sürecinde de bazı aksaklıklar yaşanabileceğine işaret eden Erkoç, “Biz bunun yıllarca mücadelesini verdik. Özellikle pandemi sonrası, üretimde yaşanan sorunlarla birlikte piyasada fahiş fiyatlar oluşmuştu, bu sistem fahiş fiyatların önüne geçiyor. Sıfır araç yüksek fiyata satılınca, ikinci el de sıfır fiyatına satıldı. Bu yetki belgesi olmadan, doğru ilan olmadan yapılmış işlerin çoğuydu.” diye konuştu.

Erkoç, söz konusu sistemin hem tüketiciyi, hem de esnafı koruyacağını vurgulayarak, aynı zamanda sistemin kayıt dışılığın önünce geçeceği için vergi sisteminin daha doğru işlemesini sağlayacağını söyledi. Sektörün, yıllardır bu tür bir düzenleme beklentisi içinde olduğunu dile getiren Erkoç, şu ifadeleri kullandı:

“Bizden başka herkes ikinci, üçüncü meslek olarak vergisiz bu işi yapıyordu. Şimdi ikinci, üçüncü meslek olarak yapanlar ortadan kalkacak. Gerçekten yetki belgesi olanlar, bu işi yapacak ve mesleğimiz de hak ettiği yerlere gelecek, o yüzden esnafımız için çok güzel bir gelişme.”

Galeri sahibi Ömer Göktaş da ilan doğrulama sistemi öncesinde verilen ilanların çoğunun, piyasada fiyatları yükseltmek için oluşturulmuş sahte ilanlar olduğuna dikkati çekerek, art niyetli kişilerin piyasada fiyat dalgalanması oluşturduğunu anlattı.

Yeni sistemle bu durumun önüne geçildiğini aktaran Göktaş, “Bir arabanız var ve bu arabayı portallar üzerinden ilana koymanız için belli aşamaya geçmesi lazım. e-Devletten onay vermeniz, arabanın plakasını girmeniz ve arabanın tescilinin gerçekten sizin üstünüze olduğunu kanıtlamanız lazım. Bunların hepsi onaylandığında, bu ilan gerçek ilan oluyor.” dedi.

Göktaş, ilan sisteminin galericiler açısından önemli bir kazanım olduğunun altını çizerek şunları söyledi:

“Her fiyat artışında, ‘galericiler fiyat artırdı’ diye yanlış bir algı vardı. Piyasadaki sahte dalgalanmalar, galericilere de yansıyordu. Yeni sistemle galericiler, gerçek ilan ve doğru fiyatlamalarla makul seviyelerde araba satıyor. Her sistemde olduğu gibi ilk girişte bir bocalama dönemi oluyor, ancak şu an sistem sorunsuz ilerliyor. Ticaret Bakanlığına çok teşekkür ediyorum. Yeni sistemle beraber köpük ve fahiş fiyat uygulamaları ortadan kalktı ve şu anda vatandaşlar gerçek fiyatlarla araç alıyor.”